Kur U Bëmë Tre: Një Shtatzëni Që Ndryshoi Gjithçka

“Po tallesh, apo jo, Lira?” Zëri i Arbenit u drodh, ndërsa unë mbaja në dorë testin e shtatzënisë. Ishte ora 7 e darkës, fëmijët po luanin në dhomën tjetër, dhe unë ndjeja si më shtrëngoheshin mushkëritë nga ankthi. “Jo, Arben. Jam shtatzënë. Do të kemi një fëmijë tjetër.”

Ai uli kokën, duart i shtrëngoi fort mbi tavolinën e kuzhinës. “Nuk mundemi më, Lira. Dy janë boll. E di sa vështirë është sot? S’kemi lekë, s’kemi kohë, s’kemi as qetësi.”

Në atë moment, m’u duk sikur gjithçka që kishim ndërtuar për vite me radhë u shemb si një kështjellë rëre. Nuk ishte hera e parë që Arbeni ankohej për jetën tonë – për pagat që nuk mjaftonin, për qiranë që rritej çdo vit, për prindërit që na vinin në shtëpi me këshilla të padëshiruara. Por kurrë nuk e kisha parë kaq të thyer.

Mbrëmja kaloi në heshtje. Fëmijët, Elira dhe Dioni, u futën në gjumë pa kuptuar asgjë. Unë rrija zgjuar, duke dëgjuar frymëmarrjen e rënduar të Arbenit pranë meje. Në mendje më vinin fjalët e nënës sime: “Fëmijët janë bekim, Lira. Mos lejo askënd të të thotë ndryshe.” Por a ishte vërtet kështu? Apo isha thjesht naive?

Ditët që pasuan ishin të mbushura me tension. Arbeni filloi të kthehej gjithnjë e më vonë nga puna. Një natë, ndërsa po shtrihesha në divan me Elirën në prehër, ai hyri në shtëpi dhe pa më parë as mua, as vajzën.

“Do flasësh ndonjëherë me mua?” i thashë me zërin që më dridhej.

Ai u kthye ngadalë: “Çfarë do të flas? Vendimet i merr ti vetë.”

“Unë nuk e bëra këtë vetëm, Arben! Ky është fëmija yt po aq sa imi.”

Ai qeshi hidhur: “Po tani çfarë do bëjmë? Do rrisim tre fëmijë në këtë kat të lagësht? Do kërkojmë ndihmë nga prindërit e tu? Apo do lypim te xhaxhai yt?”

Fjalët e tij më prenë si thikë. Nuk isha mësuar ta shihja kaq të ashpër. Në sytë e tij pashë frikën – jo vetëm nga përgjegjësia, por edhe nga dështimi.

Në ditët që pasuan, filluan edhe komentet nga familjarët. Nëna ime më mori në telefon: “Mos u mërzit, bijë. Zoti do t’ju ndihmojë.” Por vjehrra ime, zonja Merushe, ishte më pak e butë: “Ç’është kjo marrëzi? Sot bota po bën një fëmijë, ju doni tre? Mendoni pak!”

Në lagje filluan të qarkullonin zërat. Njëri nga fqinjët i tha Arbenit: “Po bëhesh si ata të veriut që s’dinë të ndalen!” Ai u kthye në shtëpi i zymtë dhe nisi të rrinte gjithnjë e më shumë me shokët në kafene.

Një natë, pas një debati të ashpër, Arbeni mori çantën dhe doli nga shtëpia. “Nuk mundem më,” tha. “Mbase është më mirë kështu.”

U ula në dysheme dhe qava me zërin që më dilte nga shpirti. Elira erdhi pranë meje dhe më përqafoi: “Mami, pse qan?”

Si t’ia shpjegoja një vajze 8-vjeçare se babai i saj po largohej sepse unë isha shtatzënë? Si t’i tregoja se jeta jonë po ndryshonte përgjithmonë?

Ditët kaluan ngadalë. Arbeni nuk u kthye. M’u desh të përballesha vetëm me gjithçka: vizitat te mjeku, pagesat e faturave, pyetjet e pafundme të fëmijëve. Në punën time si shitëse në një butik modest, shefja ime filloi të më shihte me keqardhje: “Lira, je shumë e lodhur. Po s’mund të të jap më shumë orar.”

Nëna ime vinte shpesh për të më ndihmuar me fëmijët. Një ditë, ndërsa po laja enët, ajo më tha: “Mos harro që je grua e fortë. S’ke nevojë për askënd që nuk do të jetë pranë teje.”

Por netët ishin të gjata dhe të ftohta. Dioni filloi të pyeste gjithnjë e më shpesh: “Kur do vijë babi?” Unë i gënjeja: “Ka shumë punë.”

Një ditë mora guximin dhe shkova te Arbeni në punën e tij – një servis makinash në periferi të Tiranës. Ai ishte thinjur dhe dukej më i plakur se kurrë.

“Arben,” i thashë butësisht, “fëmijët kanë nevojë për ty.”

Ai uli kokën: “Edhe unë kam nevojë për veten time, Lira. Nuk di ç’them tjetër.”

U ktheva në shtëpi me zemrën copash. Mbrëmjen atë natë, Elira u ul pranë meje dhe më tha: “Mami, mos u mërzit. Unë do të ndihmoj me bebin.”

Muajt kaluan mes lotësh dhe buzqeshjesh të rralla. Kur lindi vajza ime e tretë, Bora, ndjeva një dashuri që nuk e kisha njohur kurrë më parë – por edhe një boshllëk që nuk mbushej dot.

Familja ime u bë burimi im i vetëm i forcës. Nëna ime ishte gjithmonë aty; motra ime vinte çdo fundjavë për të më sjell ushqime ose për t’u kujdesur për fëmijët.

Por shoqëria nuk ishte aq mbështetëse. Në lagje filluan të flisnin: “E la burri se bëri shumë fëmijë.” Në punën time filluan t’i shmangeshin bisedave me mua; disa gra më shikonin me keqardhje, disa me përçmim.

Njëri nga fqinjët më tha një ditë: “Mos u mërzit, Lira. Jeta vazhdon.” Por a vazhdon vërtet kur çdo natë duhet t’u përgjigjesh pyetjeve të pafundme të fëmijëve? Kur duhet të zgjedhësh mes qumështit dhe faturës së dritave?

Njëri nga djemtë e lagjes filloi t’i ngacmonte fëmijët e mi: “Ju jeni pa baba!” Elira erdhi duke qarë në shtëpi; zemra m’u thye përsëri.

Një natë vonë, ndërsa Bora flinte në djepin e saj dhe unë po qaja në heshtje në kuzhinë, dëgjova zilen e derës. Ishte Arbeni – i lodhur, i rraskapitur.

“Lira,” tha ai me zërin që mezi dëgjohej, “më fal që ika. Nuk isha gati… por tani dua t’i shoh fëmijët.”

E lashë të hynte brenda. Fëmijët u hodhën në qafën e tij duke qarë.

Por diçka kishte ndryshuar përgjithmonë mes nesh. Ai nuk qëndroi gjatë; vetëm vizitoi fëmijët hera-herës.

Sot jam ende nënë e vetme – por më e forta se kurrë. Kam mësuar ta dua veten time dhe fëmijët pa kushte.

A është faji im që zgjodha jetën? A duhet një grua shqiptare të kërkoj falje pse sjell jetë në këtë botë? Ju si do vepronit po të ishit në vendin tim?