Në Hijen e Motrës: Nëna Ime Zgjodhi Tezen Time, Jo Mua
“Mos fol më, Eda! Nuk dua të dëgjoj asnjë fjalë tjetër!” Zëri i nënës sime, Merita, më goditi si një shuplakë në fytyrë. Ishte nata e fundit e dhjetorit, dritat e pemës së Vitit të Ri ndriçonin dhomën tonë të vogël në Tiranë, por brenda meje gjithçka ishte errësirë. Në atë moment, kuptova se diçka ishte thyer përgjithmonë mes nesh.
Gjithçka nisi kur tezja ime, Liridona, u kthye nga Italia. Ajo kishte vite që jetonte atje, gjithmonë me premtime boshe për ndihmë dhe dhurata që kurrë nuk mbërrinin. Por këtë herë, ajo erdhi me një problem të madh: burri i saj e kishte lënë dhe ajo kishte mbetur pa asgjë. Nëna ime, si gjithmonë, u kthye në mbrojtësen e saj. “Liridona është motra ime, Eda. Duhet ta ndihmojmë!”
Unë isha 19 vjeçe, sapo kisha filluar universitetin dhe punoja pasdite në një kafene për të ndihmuar me shpenzimet. Kishim kursyer para për të blerë një laptop që më duhej për studime. Por atë natë, dëgjova nënën time duke folur me tezen në kuzhinë:
“Mos u mërzit, Liridona. Paratë që ka mbledhur Eda për laptopin do t’i përdorim për qiranë tënde. Ajo do të kuptojë.”
M’u errësuan sytë. Nuk mund ta besoja. U futa në kuzhinë pa trokitur:
“Mami, si mundesh? Ato para janë të miat! Kam punuar gjithë verën për to!”
Nëna më pa me sy të lagur, por nuk u lëkund. “Ti je e re, Eda. Do t’i fitosh përsëri. Liridona ka nevojë tani.”
Tezja uli kokën, por nuk tha asnjë fjalë. Në atë moment ndjeva se nuk isha më vajza e nënës sime, por thjesht një mjet për të zgjidhur hallet e motrës së saj.
Ditët që pasuan ishin të mbushura me heshtje dhe tension. Nëna sillej sikur asgjë nuk kishte ndodhur, ndërsa unë ndihesha gjithnjë e më larg saj. Një natë, ndërsa po bëja gati librat për universitet, ajo u ul pranë meje:
“Eda, të lutem mos ma merr për keq. Liridona është vetëm tani. Unë jam motra e madhe, kam përgjegjësi.”
“Po unë? Unë çfarë jam për ty?” – i thashë me zërin që më dridhej.
Ajo uli sytë dhe nuk foli më.
Në shtëpi filluan grindjet. Babai im, Agroni, ishte i lodhur nga puna dhe mundohej të mos përzihej. Por një natë shpërtheu:
“Merita! Po shkatërron vajzën për hir të motrës! Eda ka nevojat e saj!”
Nëna shpërtheu në lot: “Nuk mund ta lë Liridonën në rrugë! Nuk mundem!”
Tezja qëndronte gjithmonë në heshtje, duke parë televizor ose duke folur në telefon me miqtë nga Italia. Nuk kërkoi kurrë falje. Madje një ditë më tha:
“Eda, je ende e re. Do kesh shumë mundësi në jetë. Mos u bëj xheloze për pak para.”
Aty ndjeva një inat që nuk e kisha njohur kurrë më parë.
Fillova të largohem nga shtëpia sa herë që mundesha. Qëndroja gjatë në bibliotekën e universitetit ose shkoja te shoqja ime më e mirë, Arta. Një mbrëmje i tregova gjithçka.
“Eda,” – më tha ajo – “kjo është padrejtësi! Nëna jote duhet të të mbrojë ty para kujtdo!”
Por unë nuk doja ta besoja se nëna ime mund të ishte kaq e padrejtë.
Një ditë vendosa t’i flas hapur nënës sime:
“Mami, a do më zgjidhje mua ndonjëherë? Apo gjithmonë do jem pas Liridonës?”
Ajo filloi të qante: “Ti je vajza ime… por Liridona është gjaku im, motra ime e vogël. Kur ishim të vegjël, unë kujdesesha për të si nënë.”
“Po tani? Kush kujdeset për mua?”
Ajo nuk pati përgjigje.
Ditët kalonin dhe marrëdhënia jonë u bë edhe më e ftohtë. Tezja filloi të sillte njerëz të panjohur në shtëpi; një natë solli një burrë që pinte raki dhe bërtiste. Babai im u zemërua aq shumë sa doli nga shtëpia dhe nuk u kthye deri në mëngjes.
Një natë tjetër dëgjova nënën time duke qarë në kuzhinë:
“Çfarë kam bërë kështu? Po humbas gjithçka…”
U afrova ngadalë dhe i thashë:
“Mami, unë kam nevojë për ty. Jo vetëm si nënë që gatuan dhe lan rrobat, por si dikush që më mbron dhe më kupton.”
Ajo më shikoi me lot në sy: “Ndoshta kam gabuar… Por nuk di si ta ndal këtë zinxhir fajesh.”
Tezja vazhdoi të qëndronte me ne edhe muajt në vijim. Paratë mbaruan shpejt dhe filluan borxhet. Unaza e martesës së nënës u shit për të paguar qiranë e tezes. Unaza ime e maturës po ashtu.
Një ditë babai im u kthye nga puna dhe tha prerazi:
“Ose Liridona largohet nga kjo shtëpi, ose unë iki përgjithmonë!”
Nëna ime u zverdh dhe filloi të dridhej. Tezja qau dhe tha se do largohej vetë.
Kur ajo iku më në fund, shtëpia mbeti bosh dhe e ftohtë. Nëna ime ra në depresion; nuk fliste me askënd për ditë të tëra.
Njëri pas tjetrit filluam të rikuperojmë jetët tona. Por plagët mbetën thellë brenda meje. Çdo herë që shoh një laptop në vitrinat e dyqaneve apo dëgjoj dikënd që flet për sakrifica familjare, më kujtohet ajo natë dhjetori kur humba besimin tek nëna ime.
Sot jam 25 vjeçe dhe jetoj vetëm në Durrës. Kam mësuar ta dua veten dhe të mos pres gjithmonë drejtësi nga ata që duhet të na duan më shumë.
Por ende pyes veten: A është dashuria ndaj familjes një arsye për të shkelur mbi ëndrrat e fëmijëve tanë? A duhet t’i falim prindërve tanë kur na tradhtojnë për hir të dikujt tjetër?