Kur Emri Im U Bë Barrë: Një Makth Familjar me Makina dhe Besim
— Po të lutem, Elira, vetëm për pak muaj! — zëri i Arbenit dridhej në telefon, si një fëmijë që kërkon falje për diçka që ende s’e ka bërë.
Isha ulur në kuzhinë, me filxhanin e kafesë që më dridhej në dorë. Në sfond dëgjohej zëri i nënës që shante televizorin, ndërsa babai shfrynte mbi faturat e papaguara. Në atë moment, më dukej sikur gjithë pesha e botës më rëndonte mbi supe.
— Arben, nuk dua të kem telashe me ligjin. E di si janë këto punë… — ia ktheva me zë të ulët, duke parë nga dritarja, sikur përgjigjja ime do të dilte jashtë dhe do të humbiste në ajrin e lagësht të Tiranës.
— Po s’ka për të ndodhur asgjë! Vetëm dua ta kaloj këtë periudhë me Lirën. Po ndahemi, ajo do të marrë gjithçka. Vetëm makina më ka mbetur. Nëse e regjistroj në emrin tënd, ajo s’ka si ta marrë dot. Të lutem, motër…
U ndjeva e kapur në grackë. Arbeni ishte vëllai im i vogël, ai që gjithmonë e kam mbrojtur nga çdo telash. Por tani, telashi po vinte drejt meje.
— Mirë, — i thashë më në fund, — por vetëm për pak kohë.
Nuk e dija që ky “pak kohë” do të zgjaste më shumë se dy vjet dhe do të më kthente jetën përmbys.
Që ditën tjetër, Arbeni u shfaq në derën time me çelësat dhe dokumentet e makinës. Ishte një Golf i vjetër, por për të kishte vlerën e gjithë botës. E regjistruam makinën në emrin tim. Në fillim gjithçka shkoi mirë; ai vazhdoi ta përdorte makinën si zakonisht. Por pas disa muajsh filluan problemet.
Një ditë më erdhi një letër nga Drejtoria e Tatimeve: “Ju lutemi të paguani detyrimet e papaguara për automjetin tuaj.” U hutova. I telefonova Arbenit.
— Arben, ke harruar të paguash taksat e makinës! Më kanë ardhur mua!
— Mos u mërzit, Elira! Do t’i paguaj javën tjetër. Kam qenë keq me lekët…
Por javët kalonin dhe letrat shtoheshin. Një ditë më ndaloi policia rrugore:
— Dokumentet e makinës, ju lutem!
U zbeha. Nuk isha unë që e ngisja makinën atë ditë, por gjithsesi përgjegjësia ishte mbi mua. Polici më shikoi drejt në sy:
— Kjo makinë është regjistruar në emrin tuaj, por nuk është kryer kontrolli teknik prej një viti. Do të duhet të vini në komisariat.
M’u desh të lija punën dhe të shkoja pasditeve nëpër zyra, duke u sqaruar për një makinë që as nuk e ngisja vetë. Arbeni filloi të shmangej; herë thoshte se ishte i zënë me punë, herë se po mundohej të rregullonte jetën pas divorcit.
Nëna filloi të më qortonte:
— Pse u fut në këtë punë? Vëllai yt është i papërgjegjshëm! Do t’i hash ti hallet tani?
Babai vetëm tundte kokën:
— Kjo është Shqipëria, bijë! S’ka besim as te gjaku yt…
Një natë, Arbeni erdhi vonë në shtëpi, i dehur dhe i dëshpëruar.
— M’u prish makina… S’kam lekë as për ta rregulluar…
— Po taksat kush do t’i paguajë? — ia bërtita unë. — Mua më kanë bllokuar llogarinë bankare! Nuk mundem më!
Ai uli kokën dhe filloi të qante si fëmijë. Për një moment ndjeva dhimbje për të, por zemërimi ishte më i fortë.
— Ti gjithmonë ke qenë kështu! Gjithmonë ke pritur që dikush tjetër t’i zgjidhë problemet!
Ai u ngrit dhe doli pa thënë asnjë fjalë.
Ditët kalonin dhe borxhet shtoheshin. M’u desh të shisja disa nga sendet e mia për të paguar detyrimet që nuk ishin të miat. Miqtë filluan të largoheshin; askush nuk donte të kishte punë me dikë që kishte probleme me ligjin.
Një mbrëmje, ndërsa po laja enët në kuzhinë, dëgjova nënën duke folur me fqinjën:
— Elira është bërë si hije… E ka marrë malli për jetën e saj…
U ndjeva si një grua pa zgjidhje, e mbyllur mes katër mureve të përgjegjësive që nuk ishin as të miat.
Një ditë vendosa t’i jap fund kësaj historie. E thirra Arbenin në një kafene pranë Liqenit Artificial.
— O Arben, duhet ta shesësh makinën ose ta regjistrosh sërish në emrin tënd. Nuk mundem më!
Ai uli kokën dhe nisi të luante me filxhanin e kafesë.
— S’kam lekë as për bukë… Si do ta bëj?
— Nuk është më problemi im! — ia ktheva ftohtë. — Kam sakrifikuar gjithçka për ty dhe ti as nuk ke falenderuar!
Ai heshti gjatë. Në fund u ngrit dhe iku pa kthyer kokën pas.
Pas disa muajsh arrita ta shes makinën me shumë humbje. Borxhet mbetën mbi mua edhe për një vit tjetër. Marrëdhënia ime me Arbenin u ftoh krejtësisht; nuk flasim më si dikur.
Sot, kur shoh pas, pyes veten: A vlejnë sakrificat për familjen kur ato kthehen në barrë? A duhet t’i besojmë verbërisht gjakut tonë edhe kur na zhytin në telashe?
Po ju, a keni bërë ndonjëherë një sakrificë që ju ka kushtuar më shumë se ç’e kishit menduar? Si do vepronit po të ishit në vendin tim?