Kur Elda Erdhi me Djalin: Një Vizitë që Shkatërroi Qetësinë Time

“Po të lutem, mos e prek atë vazo!” Zëri im doli më i ashpër seç doja, por ishte e vetmja mënyrë që munda të ndaloj djalin e vogël të Eldës, që vraponte si i tërbuar nëpër sallon. Ishte ora pesë pasdite, një nga ato pasdite të qeta të së dielës, kur gjithçka që dëshiroja ishte të shijoja pak qetësi. Por telefoni ra papritur dhe zëri i njohur i Eldës më bëri të harroj çdo plan: “A mund të vij pak me djalin? Ka nevojë të dalim nga shtëpia.”

Nuk munda t’i thoja jo. Elda ishte shoqja ime më e mirë që nga gjimnazi, edhe pse vitet na kishin larguar pak. Kishte kaluar shumë kohë që nuk ishim parë, por gjithmonë ndjeja një detyrim moral ndaj saj. E di që jeta nuk i ka qenë e lehtë – burri i saj, Arjani, është gjithmonë në punë jashtë shtetit dhe ajo rrit djalin vetëm. Por atë ditë, nuk e dija se sa shumë do të ndryshonte gjithçka.

Kur erdhën, Elda dukej e lodhur, sytë i kishte të fryrë nga pagjumësia. Djalin, Ergiun, nuk e kisha parë kurrë kaq energjik – ose ndoshta thjesht nuk kisha qenë kurrë aq afër tij për ta vënë re. Ai nisi të vraponte nëpër shtëpi, duke prekur çdo send, duke hapur dollapët dhe duke u ngjitur në divan. “Ergi, ulu pak te tezja!” i tha Elda me një zë të butë, por ai as që u ndal.

Unë përpiqesha të ruaja qetësinë. “Elda, mos u shqetëso, është fëmijë,” i thashë, edhe pse ndjeja tensionin që më rritej brenda. Por kur dëgjova një zhurmë të madhe nga dhoma tjetër, zemra më ra në fund të këmbëve. Vazoja ime e trashë prej kristali – dhuratë nga mamaja ime – ishte thyer copash. Ergiu kishte rrëshqitur mbi qilim dhe kishte përplasur vazën në dysheme.

Elda u ngrit menjëherë dhe nisi ta qortonte djalin: “Çfarë bëre kështu? Sa herë të kam thënë të mos prekësh gjërat e tjerëve?” Por Ergiu nisi të qante me të madhe dhe u fsheh pas krahëve të saj. Unë u përpoqa ta mbaja veten: “Nuk ka gjë, është vetëm një vazo…” Por brenda vetes ndjeja një boshllëk të madh – ajo vazo kishte shumë vlerë sentimentale për mua.

Pas pak minutash tensioni, Elda u ngrit: “Më fal shumë, do ta paguaj vazën. Nuk doja kurrsesi të ndodhte kjo.” Unë u përpoqa ta ndaloja: “Mos u mërzit, Elda. Nuk dua para. Thjesht… ndoshta herën tjetër mund ta mbash më shumë nën kontroll.”

Ajo më pa me sy të skuqur: “Po ti mendon se unë nuk përpiqem? Nuk e di sa net pa gjumë kam kaluar duke menduar si t’ia dal me këtë fëmijë vetëm!” Zëri i saj u drodh dhe unë ndjeva keqardhje, por edhe një lloj mllefi që nuk arrija ta shpjegoja.

Kur ato ikën, shtëpia ime ishte një rrëmujë. Qilimi i njollosur nga lëngu i vazos, copa xhami kudo dhe një heshtje që më rëndonte në shpirt. Mami im hyri në sallon dhe pa gjithçka: “Kjo është ajo Elda që gjithmonë ka pasur probleme me djalin? Tani na prishi edhe shtëpinë!”

U përpoqa ta mbroja Eldën: “Nuk është faji i saj plotësisht…” Por mami nuk ndalonte: “Kur fton njerëz në shtëpi, duhet të dish kë lejon! Tani kush do ta pastrojë gjithë këtë rrëmujë?”

Atë natë nuk fjeta dot. Mendoja për Eldën – si duhet të ndihet ajo? A është e drejtë që unë u mërzita kaq shumë për një vazo? Apo është normale të presim më shumë përgjegjësi nga prindërit? Në mëngjes mora një mesazh nga Elda: “Mbrëmjen dje nuk do ta harroj kurrë. Më fal që t’u futa në shtëpi me gjithë problemet e mia.”

I shkrova: “Mos u ndje keq. Thjesht… ndonjëherë është e vështirë për të dyja.” Por marrëdhënia jonë nuk ishte më si më parë. Nuk flisnim më shpesh dhe çdo herë që shiheshim rastësisht në lagje, ndjehej një siklet i pashpjegueshëm.

Pas disa javësh, mami vazhdonte ta përmendte incidentin: “Tani duhet të blesh një vazo tjetër! Dhe kujdes kë fton herën tjetër!” Edhe motra ime filloi të bënte shaka: “Mos harro t’i fshehësh gjërat kur vjen Elda!”

Një ditë vendosa t’i shkruaj përsëri Eldës: “A mund të takohemi për kafe? Dua të flasim.” U takuam te kafeneja pranë parkut. Elda dukej edhe më e lodhur se herën e fundit. “Nuk është vetëm për vazën,” i thashë. “Kam menduar shumë… ndoshta nuk kam qenë aq mbështetëse sa duhet.”

Ajo uli kokën: “Nuk është faji yt. Njerëzit nuk e kuptojnë sa e vështirë është të rritësh një fëmijë vetëm. Tani edhe ti je larguar si gjithë të tjerët.”

U ndjeva keq. U përpoqa ta siguroj se miqësia jonë vlente ende për mua, por ajo dukej sikur kishte ngritur një mur mes nesh. “Ndoshta është më mirë kështu,” tha ajo në fund. “Nuk dua t’u sjell probleme njerëzve që dua.”

U ktheva në shtëpi me një peshë akoma më të madhe në shpirt. Mami më pa te dera: “E takove përsëri? Shpresoj mos ta sjellësh më këtu!” Nuk iu përgjigja. U mbylla në dhomën time dhe fillova të qaj.

A ishte kjo fundi i një miqësie prej 20 vitesh? Apo thjesht një periudhë e vështirë që do kalojë? Pse shoqëria jonë shqiptare është kaq e ashpër me nënat beqare dhe fëmijët problematik? A kemi humbur aftësinë për të falur dhe për t’u mbështetur tek njëri-tjetri kur kemi më shumë nevojë?

Ndoshta nuk do ta di kurrë përgjigjen. Por çdo herë që shoh vendin bosh ku dikur rrinte ajo vazo, kujtoj jo vetëm sendin e humbur – por edhe një pjesë të miqësisë sime me Eldën që nuk do kthehet më.

A është normale që një incident i vogël mund të shkatërrojë kaq shumë? Apo jemi ne fajtorët që lejojmë krenarinë dhe opinionet e familjes të na largojnë nga ata që kanë më shumë nevojë për ne?