Dita që ndryshoi gjithçka: Një mëngjes i vonuar dhe plagët e heshtura të familjes sime

“A je zgjuar më në fund, Elira?!” Zëri i nënës më përplasi si një shkundje e ftohtë. U ngrita vrulltas nga krevati, sytë më digjnin nga pagjumësia. Ora ishte 09:30. Në këtë orë duhej të isha në autobus, rrugës për në fakultet, jo të shtrirë në shtrat me flokët e ngatërruar dhe zemrën që më rrihte fort nga paniku.

Telefonin e gjeta të fikur. Nuk ishte karikuar gjatë natës. “Çfarë dreqin!” – shfryva me vete, duke kërkuar karikuesin nën jastëk. Nëna trokiti sërish fort në derë.

“Elira, do të vonohesh! Sot ke provimin, mos harro!”

“E di, moj mami! Po vishem!”

Nëna hyri brenda pa pritur përgjigje. Sytë e saj të lodhur më shikuan me një përzierje zhgënjimi dhe shqetësimi. “Nuk është dita për të fjetur deri vonë. Sot është dita jote e madhe. Mos bëj si motra jote…”

Motra ime, Arta. Emri i saj ishte gjithmonë aty, si një hije që më ndiqte pas çdo hapi. Ajo kishte ikur nga shtëpia para dy vitesh, pas një sherri të madh me babain. Që atëherë, çdo gabim im i vogël krahasohej me gabimet e saj të mëdha.

U vesha me ngut, duke u përpjekur të mos mendoj për Artën. Por ajo ishte kudo: në vështrimin e nënës, në heshtjen e babait që pinte kafen në ballkon, në fotografitë e vjetra mbi komodinë.

Kur dola në korridor, babai ngriti kokën nga filxhani.

“Mos harro çfarë të kam thënë: vetëm studimi të nxjerr nga kjo varfëri,” tha ai me zë të ashpër.

“E di, babi,” pëshpërita pa guxim ta shikoja në sy.

Ai nuk foli më. Në këtë shtëpi, fjalët ishin bërë të rënda si guri. Pas largimit të Artës, gjithçka kishte ndryshuar. Nëna ishte bërë më nervoze, babai më i ftohtë. Unë ndihesha si një peng mes tyre, një kujtesë e gjallë e asaj që kishim humbur.

Në rrugën për në stacionin e autobusit, këmbët më dridheshin. Mendoja për provimin, por edhe për atë që do të ndodhte nëse dështoja. Babai nuk do ta falte kurrë një tjetër zhgënjim.

Në autobus, njerëzit flisnin për hallet e tyre: çmimet që rriteshin çdo ditë, mungesën e punës, dritat që fikeshin pa paralajmërim. Një grua pranë meje po qante në heshtje. E pashë dhe ndjeva një dhimbje të njohur: ajo ndoshta kishte humbur dikë, ose ndoshta thjesht ishte lodhur nga jeta.

Në fakultet arrita me frymën në fyt. Provimi nisi menjëherë. Pyetjet ishin të vështira; duart më dridheshin mbi letër. M’u kujtua Arta, si qeshte dikur kur më ndihmonte me detyrat. Ajo ishte gjithmonë më e zgjuar se unë, por askush nuk ia njihte meritat – vetëm gabimet.

Kur dola nga salla, shoqja ime Eda më priti jashtë.

“Si shkoi?”

“Nuk e di… Kam frikë se kam bërë gabime.”

Ajo më përqafoi lehtë. “Mos u shqetëso. Edhe nëse dështon, nuk është fundi i botës.”

Por për mua ishte. Në shtëpinë time, dështimi ishte turp; ishte një njollë që nuk lahej kurrë.

Kur u ktheva në shtëpi, gjeta nënën duke larë enët dhe babain duke parë lajmet me zhurmë të lartë. Asnjëri nuk foli për provimin tim. Në vend të kësaj, filluan të grindeshin për faturat e papaguara.

“Pse nuk ke paguar energjinë?” – pyeti nëna me zërin që i dridhej.

“Se nuk kam para! Po pres të marr rrogën!”

“Po Elira? Si do studiojë ajo pa drita?”

“Le të studiojë me qiri siç kemi bërë ne dikur!”

U futa në dhomën time duke u dridhur nga inati dhe frika. Nuk doja t’i dëgjoja më. U ula pranë dritares dhe hapa bllokun e shënimeve. Por sytë më mbusheshin me lot.

Mendova t’i shkruaja Artës. E kisha numrin e saj të fshehur në një letër të vjetër. Por a do të përgjigjej? A do donte të dëgjonte për ne?

Në mbrëmje, ndërsa po bëhesha gati për gjumë, dëgjova nënën duke qarë në kuzhinë. U afrova pa zhurmë.

“Nuk mundem më… Më mungon Arta,” pëshpëriste ajo mes lotësh.

Babai nuk foli; vetëm uli kokën.

Aty kuptova se plagët tona ishin më të thella se sa dukeshin. Nuk ishim thjesht një familje që grindeshim për para apo nota; ishim njerëz që kishim humbur besimin te njëri-tjetri.

Të nesërmen vendosa t’i shkruaj Artës:

“Motër… Mami po vuan shumë. Edhe unë kam nevojë për ty. Të lutem, na jep një shenjë.”

Prita gjithë ditën pa përgjigje. Në mbrëmje, ndërsa po lexoja mesazhin tim përsëri dhe përsëri, telefoni ra.

“Elira?” – ishte zëri i saj, i ngjirur por i njohur.

“Arta! Si je?”

“Jam mirë… M’u desh kohë ta lexoj mesazhin tënd. Si janë mami dhe babi?”

“Po luftojmë… Na mungon shumë.”

Ajo heshti gjatë.

“Ndoshta është koha të kthehem,” tha më në fund.

Zemra më rrahu fort nga gëzimi dhe frika njëkohësisht.

Kur Arta u kthye pas disa ditësh, shtëpia jonë u mbush me tension dhe shpresë njëkohësisht. Babai nuk foli fare ditën e parë; vetëm nëna qau gjatë në krahët e saj.

Në darkë, u ulëm të gjithë bashkë pas shumë kohësh.

Babai ngriti kokën dhe tha:

“Ndoshta kemi gabuar shumë… Por jemi familje.”

Arta qeshi me lot në sy.

Unë pashë fytyrat e tyre dhe mendova: A mundemi vërtet ta falim njëri-tjetrin? Apo plagët tona janë shumë të thella?

Ndoshta secili prej nesh ka nevojë për një mëngjes të vonuar që ta kuptojë sa rëndësi ka dashuria mes nesh… Po ju? A keni pasur ndonjëherë një ditë që ju ka ndryshuar jetën?