Vendimi i Vështirë: Kur Nëna U Kthye në Fshat
“Pse më more këtu, bijë? Unë s’jam për këtë jetë!” Zëri i nënës sime, Liries, më tronditi thellë atë natë të ftohtë janari, kur ajo rrinte ulur në divanin e vogël të dhomës sime të ndenjes në Tiranë. Ishte vetëm një muaj që e kisha sjellë nga fshati ynë i vogël në Dibër, por shtëpia ime tashmë dukej si një arenë emocionesh të papërmbajtura.
Nuk ishte vendimi më i lehtë që kam marrë ndonjëherë. Babai kishte ndërruar jetë para dy vitesh dhe motra ime, Arta, jeton në Itali. Unë isha e vetmja që mund të kujdesesha për nënën. Kur e mora këtë vendim, shoqet më përgëzuan: “Je vajzë shembullore, Elira!” Por askush nuk më paralajmëroi për barrën që do të ndjeja.
Qysh në fillim, gjithçka ndryshoi. Nëna u zgjua çdo mëngjes para meje, duke hapur dritaret dhe duke u ankuar për zhurmën e makinave. “Kjo nuk është ajër, Elira! Kjo është tym!” – më thoshte çdo ditë. Nuk i pëlqente ushqimi që gatuaja, as buka e bardhë nga furra poshtë pallatit. “Ku është buka e misrit? Ku janë domatet e kopshtit tonë?”
Një mbrëmje, ndërsa po përpiqesha të punoja nga shtëpia, ajo filloi të qante në heshtje. E dëgjova nga korridori dhe u afrova:
– Çfarë ke, nënë?
– Më mungon oborri im… Më mungon era e plepit…
Nuk dija ç’t’i thosha. Ishte si të kisha marrë një zog nga pylli dhe ta kisha mbyllur në kafaz.
Ditët kalonin dhe tensioni rritej. Unë isha gjithnjë e lodhur: puna, trafiku, kujdesi për nënën. Ajo nuk donte të dilte jashtë; i trembej qytetit. Një herë tentova ta çoja te parku i Liqenit Artificial:
– Hajde, nënë, do shohësh sa bukur është!
– Nuk dua! Nuk dua të shoh asgjë këtu!
Në darka, kur shtriheshim të dyja në heshtje, ajo fillonte të fliste për fshatin:
– E di sa bukur është tani atje? Kanë çelur borzilokët…
Unë ndihesha fajtore. Kisha menduar se do t’i jepja një jetë më të mirë, por ajo vetëm vuante. Një natë u grindëm fort:
– Nuk je mirënjohëse! – i thashë me zë të lartë.
– Nuk dua qytet! Dua shtëpinë time!
Fjalët e saj më dogjën më shumë se çdo gjë tjetër. U mbylla në banjë dhe qava gjatë. A ishte kjo sakrifica që duhej të bëja? Apo po i bëja keq të dyjave?
Një ditë, ndërsa po kthehesha nga puna, më telefonoi fqinja ime, Zana:
– Elira, nëna jote ka dalë nga shtëpia dhe nuk po e gjejmë!
U tremba shumë. Vrapova nëpër lagje derisa e gjeta ulur te një stol pranë një lulishteje të vogël.
– Pse dole vetëm?
– Doja të shihja pak qiellin…
Atë natë vendosa: duhet ta ktheja në fshat. Ishte vendimi më i vështirë që kam marrë ndonjëherë.
Kur ia thashë nënës, ajo më pa me lot në sy:
– Mos u mërzit për mua, bijë. Unë jam rritur me baltën dhe erën e malit. Kjo është jeta ime.
E çova vetë me makinë. Gjatë rrugës nuk folëm shumë. Kur mbërritëm, fqinjët dolën ta përqafonin. Nëna u kthye menjëherë në botën e saj: oborri me lule, pula që cicërinin, aroma e trëndafilave.
Kur u ktheva në Tiranë, shoqet më gjykuan:
– Si mund ta lësh nënën vetëm?
– Je bërë si gjithë të tjerat…
Askush nuk kuptoi dhimbjen time. Askush nuk pa netët pa gjumë, lotët e fshehur dhe fajin që më rëndon ende sot.
Tani çdo fundjavë shkoj ta vizitoj. E gjej gjithmonë me buzëqeshje dhe duar të mbushura me fruta nga kopshti.
Ndoshta nuk jam bija perfekte… Por a ka ndonjëri prej nesh përgjigjen e duhur për këto plagë të vjetra?
A është dashuria sakrificë apo liri? A duhet t’i detyrojmë prindërit tanë të përshtaten me jetën tonë apo t’i lëmë aty ku ndihen më mirë? Çfarë do bënit ju në vendin tim?