Dita që ndryshoi gjithçka: Një mëngjes i vonuar dhe një e vërtetë e fshehur

“A je zgjuar më në fund, Elira? Ora është dhjetë pa pesëmbëdhjetë! Po të presim të gjithë!” Zëri i nënës sime, Lirije, më tronditi nga thellësia e gjumit. U ngrita me një ndjesi faji që më rëndonte kraharorin. Nuk ishte hera e parë që zgjohesha vonë, por sot ishte ndryshe – sot ishte dita kur babai kthehej nga Italia pas dy vitesh.

Telefonin e kisha harruar pa karikuar, ora nuk më kishte zgjuar, dhe tani gjithçka dukej sikur po rrëshqiste nga duart e mia. U vesha me nxitim, flokët i kapa si të mundja dhe dola në korridor, ku aroma e kafesë së nxehtë përzihej me tensionin që mbushte ajrin.

“Po ç’është kjo punë, moj bijë? Sot duhej të ishe zgjuar më herët se kurrë!” – më qortoi nëna, duke më parë me sy të skuqur nga lodhja dhe malli. Vëllai im, Arjani, rrinte i heshtur në qoshe, duke luajtur me telefonin. Ai kishte ndryshuar shumë këto muajt e fundit – ishte bërë më i mbyllur, më i largët.

Ndërsa hidhja një kafe të shpejtë në filxhan, dëgjova zilen e derës. Zemra më rrahu fort. Ishte babai. U hodha drejt derës, por nëna më ndaloi me dorë.

“Lëri emocionet, Elira. Sot duhet të jemi të fortë.”

Nuk kuptova çfarë donte të thoshte. Pse duhet të ishim të fortë? Çfarë kishte ndodhur që nuk e dija?

Babai hyri brenda me një valixhe të madhe dhe një buzëqeshje të lodhur. Sytë i kishte të thelluar, si dikush që ka parë shumë net pa gjumë. M’u afrua dhe më përqafoi fort.

“Sa je rritur, bija ime,” – më tha me zë të dridhur.

Në atë moment, ndjeva se diçka nuk shkonte. Përqafimi i tij ishte i ftohtë, i largët. Nëna na shikonte me sy të mbushur me lot, ndërsa Arjani as që u ngrit nga vendi.

U ulëm të gjithë në tryezën e kuzhinës. Nëna solli byrekun që kishte bërë me dorën e saj, por askush nuk foli. Vetëm tingujt e lugëve që përplaseshin në pjatat bosh mbushnin dhomën.

“Kam diçka për t’ju thënë,” – tha babai papritur.

Nëna uli kokën. Arjani ngriti sytë nga telefoni për herë të parë.

“Kam vendosur të mos kthehem më në Itali,” – vazhdoi babai. “Por… kam edhe diçka tjetër.”

Zemra m’u ndal për një çast. Nëna nisi të dridhej.

“Kam qenë i sëmurë këto muajt e fundit,” – tha ai me zë të ulët. “Kam bërë kimioterapi. Nuk doja t’ju shqetësoja.”

Një heshtje e rëndë ra mbi tryezën tonë të vogël tiranase. Sytë e mi u mbushën me lot. Pse nuk na kishte thënë asgjë? Pse kishte zgjedhur të vuante vetëm?

“Pse nuk na tregove?” – pyeta mes lotësh.

Babai uli kokën. “Nuk doja t’ju shqetësoja. Mendova se do ta përballoja vetë.”

Nëna shpërtheu në lot. “Nuk jemi familje vetëm kur jemi mirë! Kemi qenë gjithmonë bashkë!”

Arjani u ngrit papritur dhe doli jashtë pa thënë asnjë fjalë. E ndoqa me sy, por nuk pata forcë ta ndjek.

Ajo ditë vazhdoi mes heshtjesh dhe lotësh. Babai u përpoq të na qetësonte, por asgjë nuk mund ta mbushte boshllëkun që ndjeva brenda vetes. Në mbrëmje, dola në ballkon dhe pashë qiellin gri mbi Tiranën time të dashur.

Nëna erdhi pranë meje.

“Elira, duhet të jemi të forta për babain,” – më tha ajo duke më përqafuar.

“Po Arjani?” – pyeta unë.

“Ai është i ri… nuk di si t’i përballojë këto gjëra.”

Mendova gjatë atë natë për fjalët e nënës. Sa herë ishim përpjekur të dukeshim të fortë para njëri-tjetrit, sa herë kishim fshehur dhimbjet tona? Në Shqipëri, shpesh familjet mbajnë sekretet nga frika se mos lëndojnë njëri-tjetrin, por a është kjo rruga e duhur?

Ditët që pasuan ishin edhe më të vështira. Babai filloi trajtimet në spitalin Onkologjik në Tiranë. Unë dhe nëna u bëmë si hije që lundronim mes shpresës dhe frikës. Arjani u mbyll edhe më shumë në vetvete; filloi të mungonte në shkollë dhe kalonte orë të tëra jashtë shtëpisë.

Një mbrëmje, kur babai ishte kthyer nga spitali i lodhur dhe i zbehtë, dëgjova zënka në dhomën e prindërve.

“Nuk mund ta përballojmë vetëm me rrogën time!” – bërtiste nëna.

“Do gjej ndonjë punë këtu… edhe pse jam i sëmurë,” – përgjigjej babai me zërin që i dridhej.

U ula pranë derës dhe dëgjova gjithçka. Fjalët e tyre ishin si thika në zemrën time. E dija që shumë familje shqiptare kalonin vështirësi ekonomike kur dikush sëmurej rëndë, por kurrë nuk kisha menduar se do ta përjetoja vetë këtë ankth.

Tensioni rritej çdo ditë. Një natë, Arjani u kthye vonë dhe u përplas me babain.

“Pse nuk na the asgjë? Pse na le vetëm?” – bërtiti ai.

Babai u mundua ta përqafojë, por Arjani u largua duke mbyllur derën me forcë.

Unë u afrova tek ai në dhomën tonë të vogël.

“Arjan, duhet ta falim babain… Ai ka vuajtur shumë.”

Ai më pa me sy të përlotur.

“Nuk dua ta humbas… por kam frikë.”

E përqafova fort vëllain tim atë natë. Qam bashkë deri sa na zuri gjumi.

Ditët kalonin ngadalë mes shpresës dhe frikës. Njëri prej nesh duhej të sakrifikonte gjithmonë diçka: nëna punonte dy turne; unë hoqa dorë nga universiteti përkohësisht; Arjani filloi të punonte pasditeve në një servis makinash.

Njëri prej fqinjëve tanë, xhaxhi Mentor, na ndihmoi shumë – solli ushqime dhe ilaçe sa herë mundej. Në lagjen tonë tiranase, solidariteti ishte i vetmi ngushullim mes varfërisë dhe dhimbjes.

Njëmijë herë mendova: a është kjo jeta që meritonim? Pse duhet të vuajmë kaq shumë? Por çdo mëngjes kur shihja babain që buzëqeshte edhe pse mezi ngrihej nga krevati, kuptoja se forca jonë ishte te dashuria jonë për njëri-tjetrin.

Njëri prej mëngjeseve, ndërsa po bëja kafen për babain, ai më mori dorën.

“Elira, mos harro kurrë: jeta është e vështirë, por ne kemi njëri-tjetrin.”

Sot jam ende duke luftuar bashkë me familjen time. Babai është ende mes nesh; sëmundja nuk ka fituar ende. Por ajo ditë – ajo ditë kur zgjova vonë dhe mendova se gjithçka po shkatërrohej – ishte dita që na bashkoi më shumë se kurrë.

A do t’i tregoni gjithmonë familjes suaj kur jeni keq? Apo do t’i mbani sekretet nga frika se mos i lëndoni ata? Si do vepronit ju në vendin tim?